Eigen verklaring en medische situatie

Niet iedereen kan onmiddellijk beginnen aan de theorie leren, doordat hij of zij eerst een medische keuring of rijtest moet ondergaan. Niet iedere ziekte vergt zo’n medische keuring. Het Centraal Bureau voor de afgifte van Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) heeft een lijst met aandoeningen en medicatie opgesteld waarvoor men een medische keuring nodig heeft.

Voor het doorlopen van zo’n medische keuring, moet men een Eigen verklaring invullen en deze opsturen naar het CBR. Dit is aan de orde als het CBR al eens eerder je medische situatie heeft beoordeeld. Toen heeft het CBR besloten dat je mag autorijden, maar met een bepaalde geldigheidsduur, bijvoorbeeld voor één of vijf jaar. Als het rijbewijs verlopen is, gaat het CBR opnieuw je situatie beoordelen. In sommige gevallen moet je zelfs vóór je begint met het leren van de theorie een medische keuring doorlopen. Het is raadzaam dit inderdaad te doen, omdat dit anders problemen kan opleveren bij het praktijkexamen.

Eigen verklaring

Om een medische test te ondergaan, moet je eerst een "Eigen verklaring" invullen. Deze verklaring is te downloaden via de website van het CBR, bij het onderdeel Mijn CBR. De beoordeling van de rijgeschiktheid kan soms langer duren. Daardoor is het verstandig ruim van tevoren een Eigen verklaring in te vullen en op te sturen. Meestal is vier maanden van tevoren genoeg.

Als je al een rijbewijs hebt, dan krijg je een herinnering van de Rijksdienst voor Wegverkeer (RDW). Daarin staat dat het rijsbewijs over ongeveer vier maanden verloopt. Als je nog geen rijbewijs hebt en met je theorie-examen wilt beginnen, kan het noodzakelijk zijn een bezoek aan een arts of specialist te brengen om een keuring te doen. Daarnaast kan het CBR ook besluiten je een rijtest te laten doen om zo je rijvaardigheid in kaart te brengen.

Deze Eigen verklaring is dus aan te vragen via Mijn CBR. Daarnaast is de verklaring ook te koop als papieren versie bij je eigen gemeente. Bekijk op de website van de gemeente of dit ook voor jou het beval is. Het op laten sturen van de verklaring kan ook, maar kost vaak 8,15 euro voor aangetekende verzending.

Ziektes

Het CBR is geïnteresseerd in een behoorlijke lijst van aandoeningen. Zo heb je als bestuurder de verplichting je ziektes te melden bij bijvoorbeeld: epileptische aanvallen, flauwvallen of aanvallen van abnormale slaperigheid. Duizeligheid is daarnaast een veelvoorkomend probleem bij veel Nederlanders. De ziekte van Ménière is een uitstekend voorbeeld van een ziekte waarbij men een keuring nodig heeft. Met andere woorden: alle ziekten en aandoeningen die van invloed kunnen zijn op je rijvaardigheid dien je te melden. Het is slim dit te doen vóórdat je begint met je praktijkexamen. Als je de omstandigheden verzwijgt en toch je praktijkexamen haalt, kan het zijn dat je wellicht geen rijbewijs krijgt.

Het gaat hier niet alleen om lichamelijke problemen, maar ook geestelijke problemen tellen mee. Zo dien je aan te geven wanneer je behandeld bent voor een psychiatrische stoornis of hersenziekte. Het gaat hier bijvoorbeeld om ADHD, ADD, PDD-Nos en autisme, maar ook neurologische ziektes zoals bijvoorbeeld multiple sclerose. Een depressie lijkt onschuldig, maar dat is het niet: als je depressief bent, ben je mogelijk niet in staat op dit moment te beginnen met de theorie-examen. Dit geldt helemaal als je onder behandeling van een psychiater staat en medicijnen zoals antidepressiva krijgt.

Met andere woorden: ook je medicatiegebruik telt mee bij de beoordeling van je rijvaardigheid. Het kan zijn dat je medicijnen slikt die het autorijden kunnen beïnvloeden. Sommige medicatie, zoals antidepressiva, leveren een rijverbod op. Op de verpakking van de medicatie staat vaak aangegeven of je wel of niet mag autorijden met de medicatie. Dit geldt ook voor slaapmedicatie. Denk daarbij niet aan natuurlijke stoffen zoals melatonine, maar aan het zwaardere geschut, zoals bijvoorbeeld opiaten (daarmee bedoelen we dus niet: drugs).

Ten slotte is het CBR ook geïnteresseerd in mogelijk drankgebruik. Een keer een biertje doen in de kroeg is geen probleem. Er zijn echter ook patiënten die bijvoorbeeld een drankverslaving hebben. In zo’n geval is het dan niet raadzaam achter het stuur te stappen. Bovendien is het besturen van een voertuig wanneer je dronken bent, bij wet verboden. Om diezelfde reden mag je in zo’n situatie dus ook niet beginnen met je praktijkexamen. Het theorie-examen maken mag natuurlijk altijd, maar het afleggen van een praktijkexamen in de hierboven genoemde situaties kan behoorlijk moeilijk en gevaarlijk zijn!

Naar de arts

Op de Eigen verklaring staat dan ook een lijst met vragen. Deze gaan over ziektes en aandoeningen die het rijgedrag (negatief) kunnen beïnvloeden. Daarom heeft het CBR een simpele regel: als je één van de vragen op de lijst met een ‘ja’ hebt beantwoord, moet je naar een arts. Het maakt dus niet uit of je één of tien vragen met ‘ja’ hebt beantwoord. Het sjoemelen met de antwoorden om zo alsnog praktijkexamen te mogen doen of om zo het rijbewijs verlengd te krijgen, is uiteraard niet toegestaan en is fraude.

Je moet dus naar de arts als je één of meer vragen met "Ja" beantwoord. Daar zijn extra kosten aan verbonden. Deze kosten vind je terug op de website van het CBR. Overigens bepaalt het CBR niet naar welke arts je moet ter keuring: dat mag je zelf bepalen. De arts maakt een aantekening op je Eigen verklaring en brengt advies uit of je wel of niet achter het stuur mag kruipen. Een bezoekje aan de huisarts is vaak niet voldoende. De huisarts heeft een vertrouwensrelatie en om die reden werkt de huisarts vaak niet mee aan de procedures van het CBR.

Ga je naar de specialist, zoals bijvoorbeeld je neuroloog of KNO-arts, neem dan de Eigen verklaring mee. Daarnaast neem je ook je identiteitsbewijs mee. Geef bij het maken van een afspraak duidelijk aan dat je een afspraak wilt maken ter beoordeling van de Eigen verklaring. Dan krijg je vaak nog verdere instructies welke zaken je nog meer mee moet nemen. Dit kan bijvoorbeeld een lijstje van de medicatie die je gebruikt zijn. Met medisch specialisten worden overigens niet alleen mensen die in het ziekenhuis werken bedoeld. Een medisch specialist of arts kan dus ook een psychiater zijn. Het is zeer twijfelachtig of een psycholoog ook telt als arts. Vraag daarom naar meer informatie als je behandeld wordt door een psycholoog. Deze kan je wellicht ook doorsturen naar een psychiater om zo je Eigen verklaring in te vullen.

De arts noteert welke medische klachten er bij je spelen en welke invloed dit heeft op je rijvaardigheid. In sommige gevallen weet je op voorhand al dat een aantekening op je Eigen verklaring niet voldoende is. In dat geval is een medisch rapport noodzakelijk. Dit rapport mag alleen worden opgesteld door een erkende specialist. Deze specialist mag je niet zelf kiezen. In dit geval vul je zelf de Eigen verklaring in en schrijf je daarop wat je gezondheidsprobleem is en dat je niet naar een arts gaat, maar wacht op de verwijzing van het CBR voor de specialist.

Zet vervolgens je handtekening en stuur de verklaring op naar het CBR. Na verloop van tijd krijg je dan een oproep van een door het CBR uitgekozen medisch specialist. Deze zal een medisch rapport opstellen en vervolgens een advies uitbrengen of je deel mag nemen aan het verkeer.

Medisch specialist

Bij sommige gezondheidsproblemen of beperkingen zijn de problemen ernstiger, dat het CBR meer informatie nodig heeft. In dit geval word je doorverwezen naar een medisch specialist, die een rapport op zal stellen. Dit gebeurt bijvoorbeeld als je epilepsie hebt, of last hebt van een slecht zicht. Op de website van het CBR zijn nog meer redenen te vinden waarom je wordt doorverwezen naar een specialist.

Als het CBR een rapport van een specialist nodig heeft, krijg je een verwijsbrief. In de verwijsbrief staat hoe je een afspraak kunt maken voor een onderzoek. Het CBR heeft online een lijstje van goedgekeurde specialisten. Het CBR stuurt een dossier met informatie door naar de specialist.

Vervolgens word je opgeroepen en moet je naar de medisch specialist. De medisch specialist gaat je onderzoeken en geeft in een rapport een advies over of je beter wel of niet in een auto kunt rijden. De specialist stuurt het rapport naar het CBR. Overigens is het geen groot geheim wat de medisch specialist oordeelt: je mag het rapport altijd van tevoren inzien, maar je moet je specialist er wel even naar vragen. Als je liever niet hebt dat het rapport naar het CBR gestuurd wordt, mag je in verzet komen. Dit dien je wel even tegen de specialist te zeggen.

Er kleeft wel een groot nadeel aan in verzet komen: het CBR kan dan je rijgeschiktheid niet beoordelen, waardoor je je rijbewijs niet kan aanvragen of vernieuwen. Als je dus al een verlopen rijbewijs hebt, raak je deze kwijt. Als je nog een rijbewijs moet aanvragen en men twijfelt aan je gezondheid, dan kun je dus ook geen rijbewijs krijgen en lijkt het erop dat je je theorie-examen en praktijkexamen voor niets hebt gedaan. Dit is precies de reden waarom je voordat je begint aan het leren voor je theorie-examen, al moet weten of je in jouw medische situatie wel auto kan en mag rijden. Dit betekent overigens niet dat chronisch zieken nooit auto mogen rijden: er zijn vaak vele oplossingen zoals bijvoorbeeld een automaat die het autorijden kunnen vergemakkelijken. Het CBR denkt meestal graag met je mee in deze situaties.

Informatie van je eigen behandelaar

Soms kun je ook naar je eigen behandelaar. Dit gebeurt als je al onder behandeling bent van een specialist. In dit geval kun je dan naar je eigen behandelend specialist voor een rapport. Op de website van het CBR is de Regeling Eisen Geschiktheid 2000 terug te vinden. In dit document staat welke informatie het CBR nodig heeft van jouw behandeling. Niet alle behandelaren willen ook daadwerkelijk informatie over hun patiënten geven, dus overleg eerst met je behandelaar. Soms heeft het CBR toch nog extra informatie nodig. Bijvoorbeeld als de behandelaar niet alle informatie geeft die het CBR nodig heeft. Dan word de Eigen verklaring afgekeurd en word je alsnog doorverwezen naar de specialist die het CBR gekozen heeft.

In dit geval vul je de Eigen verklaring in en voeg je de informatie van de behandelaar bij.

Wanneer naar je eigen behandelend specialist?

Het CBR maakt een verschil tussen bepaalde aandoeningen. In sommige gevallen, zoals bijvoorbeeld nierschade, ICD, dementie, slaapproblemen, spierziekten, neurologische en visuele aandoeningen mag je naar je eigen behandelaar. Dit zijn aandoeningen waarover je eigen behandelaar feitelijke informatie kan geven. Het CBR beoordeelt dan op basis van deze informatie en de Regeling Eisen Geschiktheid 2000 de rijgeschiktheid.

Er zijn ook aandoeningen waarover specialisten geen objectieve informatie kunnen geven. Dit zijn doorgaans psychiatrische aandoeningen, zoals ADHD, ADD, autisme, alcohol- en drugsmisbruik. Er is dan geen sprake van feitelijke informatie die de behandelaar kan doorgeven. In deze gevallen geeft de specialist een oordeel over de geschiktheid. Vervolgens word je dan doorverwezen naar een specialist van het CBR.

Rijtest doen

In sommige gevallen moet je een rijtest afleggen. Daarmee beoordeelt het CBR of je op een veilige en verantwoorde manier aan het verkeer kan deelnemen. Een rijtest is nodig bij bepaalde gezondheidsproblemen en beperkingen. Of een rijtest noodzakelijk is, is meestal ook afhankelijk van het oordeel van de specialist. Moet je zo’n test afleggen, dan krijg je daarvoor een oproep. Je mag de test afleggen in je eigen auto of met een lesauto.

Het doen van een rijtest is overigens gratis. Maar het is wel zaak dat je je dan ook echt aan de afspraak houdt. Je kan de afspraak annuleren of wijzigen, binnen 14 dagen voor de gereserveerde datum. Kom je niet opdagen, dan betaal je het wegblijftarief van 75 euro. Als je gegronde redenen hebt om niet te komen, dan betaal je - na overleg - in bepaalde gevallen deze kosten niet.

Meteen na afloop van de rijtest hoor je direct hoe het is gegaan. Meestal is één rijtest voldoende voor de beoordeling van de rijgeschiktheid. In veel gevallen mag je blijven rijden. Met sommige beperkingen kan dat niet. Meestal is een aanpassing doen voldoende: zoals de auto laten aanpassen of een bril dragen.

Geen zorgen!

Nu weet je hoe het zit en weet je wat een eigen verklaring is. Bedenk voordat je aan je theorie-examen en praktijkexamen begint, eerst of deze medische regels ook voor jou gelden. Dat voorkomt een teleurstelling achteraf. Geen zorgen, maar bedenk wel dat het afleggen van deze medische keuringen, helaas vaak extra kosten met zich meebrengen.

Slaag in één keer voor je theorie-examen!
Ik wil graag mijn theorie-examen: