Weer loopt verdachte voorzegfraude tegen de lamp: ‘blijft een probleem’

Het blijft een groot probleem voor het Centraal Bureau voor Rijvaardigheidsbewijzen (CBR): voorzegfraude. Het CBR is het instituut dat onder meer theorie examens auto, brommer en motorfiets afneemt. De theorie examens staan erom bekend dat ze niet erg gemakkelijk zijn en met een slagingspercentage van onder de 40 procent voelen veel kandidaten zich genoodzaakt illegale maatregelen te nemen. Zo liep er ook nu weer een man tegen de lamp, die dacht dat hij met twee verborgen telefoons en een kastje met een microfoon onder zijn kleding naar het theorie examen kon. Hij probeerde de boel te flessen, maar liep al snel in de gaten.

Fraude plegen bij het theorie examen

De man uit Maastricht probeerde de boel op te lichten, door de antwoorden op de vragen voor te laten zeggen. Het is een groot probleem voor het CBR, want deze erkent dat het genoeg kandidaten wel lukt om niet tegen de lamp te lopen en zo te frauderen op het examen. In dit geval ging het om een man van 47 jaar die uit het buitenland kwam. Zijn vrouw woont in Sudan. Het voorval gebeurde al op 20 november 2024, bij het CBR in Schelluinen. Maar hij heeft het nooit tot de examenzaal geschopt. De medewerkster merkte bij de intakebalie namelijk al op dat er iets niet klopte. De man herkende zijn eigen naam niet, omdat hij geen Nederlands spreekt.

Bovendien zag de medewerker dat er iets onder zijn shirt zat. Volgens de protocollen mag de medewerker dan verzoeken om mee te gaan naar een aparte ruimte en het shirt omhoog te doen. Dan wordt al snel duidelijk dat de man van plan is om met het theorie examen auto te gaan frauderen. Zo is er onder meer een zwarte en witte telefoon te zien, een kastje waarmee de microfoon is verbonden en hij heeft een oortje in. Het CBR doet daarom wat het altijd doet bij dit soort fraudegevallen: deze alarmeren en aangifte doen bij de politie. Dat komt de fraudeur duur te staan, want hij moet twee dagen vast blijven zitten. Hij wilde geen verklaring afleggen en in april startte de rechtszaak tegen hem.

Beter wapenen tegen voorzegfraude

Het CBR wil zichzelf steeds beter bewapenen tegen voorzegfraude. Het instituut stelt dat het nog steeds een groot probleem is en dat dit ook wel een tijdje zo zal blijven. Er is een onbekend aantal mensen dat op deze manier zijn theorie examen weet te halen. Maar er worden ook jaarlijks tientallen kandidaten mee gepakt. Het CBR heeft daarom allerlei maatregelen genomen om meer mensen te pakken. Zo is er op alle locaties een scanner geïnstalleerd, waarmee apparatuur kan worden opgespoord.

Toch zit de fraude het CBR niet lekker. Het aantal betrapte mensen wil nog steeds niet afnemen. Het zijn vaak mensen die geen goed Nederlands spreken, terwijl ze wel alle vragen goed begrijpen en keer op keer het juiste antwoord geven. Medewerkers beoordelen afwijkend gedrag zoals deze. Daardoor worden regelmatig examens afgebroken, omdat er een vermoede is van fraude. Kandidaten mogen dan wel door de controles glippen, maar het CBR weet dat er steeds weer nieuwe pogingen zijn.

Mogelijk is het frauderen met het auto theorie examen ook niet zo onschuldig als het op het eerste gezicht lijkt. Zo zou er een criminele organisatie actief kunnen zijn, die de apparatuur leveren. Kandidaten hebben er vaak duizenden euro’s voor over om op deze manier hun theoriecertificaat te halen. Als ze dan ook nog hun rijexamen goed afleggen, hebben ze een identificatiebewijs dat ze ook voor andere doeleinden kunnen gebruiken. Justitie eiste in de rechtbank van Rotterdam een werkstraf van 40 uur tegen de fraudeur en wees er nog eens op dat dit gedrag gevaarlijk is en dat theorie examens niet voor niets worden afgenomen. Daarom is het CBR er bezorgd over dat fraudeurs steeds wegkomen met een relatief lage straf. Je moet er immers niet aan denken dat je mensen op de weg tegenkomt, die niet snappen wat de regels zijn.